АЭА және ӨА
Астананы көшіргеннен кейінгі алғашқы жылдары Есіл өзенінің сол жағалауын жедел дамыту проблемасы өткір тұрды. Бұл міндетті орындауға инвестициялар тарту және құрылыста озық технологияларды пайдалану, сондай-ақ қазіргі заманғы инфрақұрылым құру арқылы қол жеткізу жоспарланды. Ол үшін Қазақстан Республикасы Президентінің 2001 жылғы 29 маусымдағы № 645 Жарлығымен "Астана – жаңа қала"АЭА құрылды. "Астана – жаңа қала" АЭА аумағы жас Астананың барлық жаңа аудандарын қамти отырып, бірнеше рет кеңейтілді, ал оның қолданылу мерзімі ұзартылды. Оны құру мақсаттары елорда құрылысын бастапқы ынталандырудан бастап қала маңындағы өнеркәсіптік аймақтарда өңдеу өндірістерін дамытуға дейін кеңейді. Тәжірибе көрсеткендей, осы АЭА-ның жұмыс істеуі табысты болып, Нұр-сұлтан қаласының дамуына үлкен үлес қосты. АЭА әрекет ету мерзімі ішінде қаланың едәуір бөлігі белсенді түрде салынды, ал №1 Индустриялық парк қатысушылармен 99% - ға толтырылды. 2020 жылдың ортасына қарай №1 Индустриялық парктегі жобалар саны 80-нен асты, жұмыс орындарының саны 4 мыңнан асты, ал жобалардың жалпы құны 278 млрд. теңге.
№1 Индустриялық парк инфрақұрылымының құрылысына мемлекет салған әрбір теңге 8 теңгеге жуық жеке инвестиция тартып, бюджетке 3,6 теңге салық әкелді.
Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің деректеріне сәйкес, 2020 жылдың бірінші жартыжылдығындағы жағдай бойынша "Астана-жаңа қала" АЭА жиынтық өнімнің 71% - ын өндіретін (ақшалай мәнде) және елдің барлық АЭА-нан салық алымдарының 44% - ын әкелетін, барлық аймақтардың өнім экспортының 22% - ын қамтамасыз ететін Қазақстан Республикасындағы ірі арнайы экономикалық аймақ болып табылады АЭА.
"Астана – жаңа қала" АЭА-ның қолданылу мерзімі 2027 жылы аяқталады.
Осы жағдайларда Нұр-сұлтан қаласын дамытуды ынталандыру саясатын жалғастыру үшін Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 24 қарашадағы № 772 Қаулысымен 2042 жылға дейінгі қолданылу мерзімімен "Астана – Технополис" жаңа арнайы экономикалық аймағы құрылды.
Жаңа АЭА № 2 индустриялық паркті дамыту міндетін қойды, сондай – ақ жаңа "Астана – Технополис" АЭА-ға еліміздегі жоғары білім флагманы-Назарбаев Университетінің аумағы мен Нұрлы Жол бульвары кірді. Бұл АЭА дәстүрлі құрылыс пен өңдеу өнеркәсібінен Ақпараттық технологиялар, ғылыми зерттеулер, медицина және басқалары сияқты жоғары технологиялық салаларға дейін аралас мамандандыруға ие. Бүгінгі таңда № 2 Индустриялық парк бойынша жобалық жұмыстар жүргізілуде.
2018 жылғы 13 ақпанда Астана әкімдігінің қаулысымен "Астана – Технополис" АЭА Басқарушы компаниясы құрылды, ал 2019 жылғы 20 мамырдан бастап оның қарамағына "Астана – жаңа қала"АЭА берілді.
Осылайша, қазіргі уақытта екі астаналық АЭА-ны бірыңғай Басқарушы компания басқарады. 2020 жылғы шілдеден бастап "Астана – Технополис" АЭА Басқарушы компаниясы өнеркәсіптік кәсіпорындармен өзара іс-қимылды жақсарту және міндеттерді жедел шешу мақсатында №1 Индустриялық паркке көшті.
